|
ảnh: internet |
Đái tháo đường là bệnh mạn tính, nhưng hoàn toàn có thể sống khỏe mạnh nếu người bệnh biết ăn uống đúng cách, luyện tập đều đặn và tuân thủ điều trị. Trong đó, chế độ ăn chiếm vai trò quan trọng hàng đầu.
1. Nguyên tắc cơ bản
* Ăn đủ năng lượng, không kiêng khem quá mức, nhưng phải phân bố hợp lý để đường huyết ổn định.
* Hạn chế đường đơn, tinh bột tinh chế (kẹo, bánh ngọt, nước ngọt có gas, cơm trắng nhiều).
* Ưu tiên chất xơ, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, đạm nạc, cá.
* Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày (4–6 bữa), tránh bỏ bữa để ngăn tụt hoặc tăng đường huyết.
2. Khẩu phần gợi ý hằng ngày
👉 Một bệnh nhân trưởng thành trung bình (~55–60kg), mức hoạt động nhẹ, cần khoảng 1.600–1.800 kcal/ngày. Có thể chia theo tỷ lệ:
- Tinh bột 45–50% năng lượng: ~200–220g/ngày. Chọn: gạo lứt, bánh mì đen, khoai lang, ngô, yến mạch.
- Đạm 15–20% năng lượng: ~70–90g/ngày. Chọn: cá, thịt nạc, đậu phụ, sữa không đường, trứng.
- Chất béo 25–30% năng lượng: ưu tiên dầu thực vật (dầu đậu nành, dầu oliu, dầu mè), hạn chế mỡ động vật, nội tạng, đồ chiên rán.
- Rau xanh, củ quả không ngọt: ít nhất 300–400g/ngày.
- Hoa quả ít ngọt: như táo, bưởi, ổi, thanh long, dưa lưới… ăn vào bữa phụ, không thay thế bữa chính.
3. Gợi ý thực đơn trong ngày
- Bữa sáng: 1 lát bánh mì đen + 1 quả trứng luộc + 1 ly sữa không đường.
- Bữa phụ 9h: 1 quả táo nhỏ hoặc 1 hộp sữa chua không đường.
- Bữa trưa: 1 bát cơm gạo lứt nhỏ (~1 lưng bát con), 1 miếng cá kho, 1 đĩa rau luộc, ½ bát canh rau.
- Bữa phụ 15h: 1 miếng khoai lang luộc nhỏ.
- Bữa tối: 1 bát cơm nhỏ, 1 miếng thịt nạc hấp, 1 đĩa rau xào dầu oliu, 1 chén canh.
- Bữa phụ trước ngủ: 1 ly sữa không đường hoặc 1 lát bánh mì đen nhỏ.
4. Những điều cần tránh
🚫 Không uống nước ngọt, bia rượu.
🚫 Hạn chế tối đa bánh kẹo, chè ngọt, mật ong.
🚫 Không ăn quá mặn để tránh tăng huyết áp và biến chứng thận.
🚫 Tránh ăn nhiều cùng một lúc, đặc biệt vào buổi tối.
5. Lời khuyên thêm
- Nên đo đường huyết thường xuyên để điều chỉnh chế độ ăn phù hợp.
- Kết hợp tập luyện nhẹ nhàng: đi bộ, yoga, bơi lội, ít nhất 30 phút/ngày.
- Tuân thủ thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
✨ Thông điệp: “Người bệnh đái tháo đường không cần kiêng khem khổ cực, chỉ cần ăn đúng – ăn đủ – ăn lành mạnh. Kiểm soát đường huyết hôm nay chính là bảo vệ tim, thận, mắt và thần kinh trong tương lai.”